आजका दिनमा हामीले डोर्याउँदै गरेको वा आफ्नै बिस्तरामा लडिबुडी गर्दै गरेको कुकुर अर्थात् केनिस ल्यूपस फेमिलेरिस र मानिसबिचको सहकार्य हुने चरणको बीजारोपण एक लाख वर्ष पहिले भएको थियो । ब्वाँसा प्रजातिबाट छुट्टिएर आफ्नै विशिष्ट चरित्र निर्माण नगर्दासम्म कुकुरलाई मानिसले घरपालुवा जनावरका रूपमा विकास गर्न सकेका थिएनन् ।
मानिस र कुकुरबिच सहकार्य गर्ने अथवा भनौँ पहिलो घरपालुवा कुकुर आजका दिन जर्मनीको बाँन–ओबरकासेल नामको चिहानघारीमा सुती रहेको छ । कुकुर–मानिसबिचको अन्तरक्रियामा त्यस कुकुरलाई इतिहासकै पहिलो मानिन्छ । उनीहरूले आज भन्दा झण्डै १२ हजार पाँच सय वर्ष पहिले सहकार्य गरेका थिए ।
माइट्रोकान्ड्रियल डीएनए (एमटीडीएनए) परीक्षणबाट कुकुरको इतिहासबारे वैज्ञानिकहरूले अध्ययन गरेका छन् । एक लाख वर्ष अघि कुकुर ब्वाँसाबाट छुट्टिएर उत्विकासको चरण पार गर्दै यहाँसम्म आई पुगेको हो । अनुवांशिक अध्ययनबाटै कुकुरहरूको इतिहास पनि मानिस जत्तिकै जटिल रहेको पत्ता लागेको छ ।
